Wybór rodziców chrzestnych to zwykle decyzja spontaniczna. Siostra, brat, szwagierka, a jeżeli tak się składa, że są już chrzestnymi naszej starszej pociechy – koleżanka lub kolega. Tymczasem rodzice chrzestni, jak sama nazwa wskazuje, mają do odegrania niezwykle ważną rolę. Nie tylko podczas ceremonii chrztu, ale przede wszystkim – w życiu dziecka. Będą dla niego drugimi ?rodzicami?. Warto ich wybór przemyśleć.

Rodzic chrzestny – czyli jaki?

Czy chrzestnym być może?

Pierwsze kryteria, jakie musimy wziąć pod uwagę szukając kandydatów na chrzestnych naszej pociechy, to kryteria formalne. To je w pierwszej mierze musi spełniać każda osoba, która pretenduje do funkcji rodzica chrzestnego. Kościół w swoim regulaminie podaje, jakie cechy musi spełniać ów kandydat. Osoba taka musi więc:

• ukończyć 16 lat (chyba, że biskup diecezjalny określił inny wiek albo proboszcz jest zdania, że słuszna przyczyna zaleca dopuszczenie takiego wyjątku),
• przyjąć sakrament Chrztu Św.,
• przyjąć sakrament Bierzmowania,
• przyjąć sakrament Pokuty,
• przyjmować Eucharystię,
• być praktykującym katolikiem,
• być wolną od jakiejkolwiek kary kanonicznej,
• być wyznaczoną przez przyjmującego chrzest lub przez jego rodziców, a w przypadku, gdy ich brak – przez tego, kto ich zastępuje, proboszcza lub szafarza chrztu.

Kandydat na rodzica chrzestnego musi uzyskać w swojej parafii specjalne zaświadczenie, wystawione oraz podpisane przez księdza, które potwierdza, iż jest zdolny do sprawowania powierzanej mu funkcji. Dawniej tradycja nakazywała, aby obowiązek ten powierzać członkom najbliższej rodziny. Dzisiaj nie ma takiego nakazu – często funkcję chrzestnego powierza się dalszym krewnym, przyjaciołom, a nawet znajomym. Wybór chrzestnych spośród członków najbliższej rodziny jest uzasadniony tym, że z założenia mają być to osoby, które w przypadku, kiedy nas zabraknie, zapewnią dziecku utrzymanie, opiekę i bezpieczeństwo. Nie ma jasno określonego terminu, w którym rodzice muszą podjąć decyzję na temat wyboru chrzestnych, podobnie jak nie ma terminu, w którym muszą zgłosić ową decyzję w kancelarii – wszystko zależy od praktyki danej parafii.

Czy chrzestnym być powinien?

To, że osoba spełnia wymienione wyżej kryteria, nie oznacza jeszcze, że jest odpowiednim kandydatem/kandydatką na rodzica chrzestnego. Równie ważne jest, czy osoba taka na chrzestnego się ?nadaje?. Oczywiście określenie tego przez rodziców nie jest łatwym zadaniem, gdyż nie zawsze dysponują oni wszystkimi informacjami na temat kandydata. Dlatego też najlepiej, aby chrzestny był osobą bliską. Chociaż oczywiście owa bliskość w głównej mierze odnosi się do jego pokrewieństwa i relacji z rodzicami dziecka, odległość w sensie przestrzennym także odgrywa pewną rolę.

Chrzestny bowiem nie powinien być osobą, którą dziecko zobaczy po raz pierwszy na uroczystości Komunii Św. (z przyczyn oczywistych dziecko nie będzie kojarzyło rodzica chrzestnego z ceremonii chrzcielnej). Wybierając rodziców chrzestnych należy jednak zdecydować, które kryterium w danym przypadku powinno być decydujące. Czy na przykład lepszym kandydatem będzie wujek z zagranicy, który do kraju przylatuje od święta (i to od wielkiego), czy raczej najbliższy przyjaciel męża, który już niejednokrotnie dał się poznać jako osoba godna zaufania?

Rodzice powinni zwrócić uwagę m.in na ?styl życia?, jaki prowadzi przyszły chrzestny. Chodzi tutaj m.in. o to, czy Msza Św. w życiu danej osoby to praktyka regularna, czy raczej zachowanie, które od czasu do czasu ?się zdarza?. Czy dana osoba żyje w formalnym związku małżeńskim (albo też – czy w ogóle bierze go pod uwagę), czy raczej stawia na wolność i częstą zmianę partnerów. Jaki ma system wartości? Czy jest on zbliżony do naszego czy też radykalnie odmienny? Bardzo często sakrament Chrztu św. traktowany jest jedynie w kategoriach formalności, rejestracji w urzędzie kościelnym, koniecznego wpisu do papierów. Tymczasem rodzice chrzestni mają do odegrania niezwykle ważną rolę w życiu dziecka. Jakie są ich funkcje?

Obowiązki rodziców chrzestnych

Podczas ceremonii

Obowiązkiem matki chrzestnej jest przygotowanie ubranka dla dziecka, zaś ojca chrzestnego – przyniesienie na nabożeństwo świecy chrzcielnej. Owe zadania symbolizować mają przyszłe obowiązki rodziców chrzestnych. Podczas ceremonii chrztu matka chrzestna zakłada dziecku ową białą szatkę (znak oczyszczenia dziecka z grzechu pierworodnego i narodzenie do nowego życia), natomiast ojciec zapala przyniesioną świecę (znak obecności Chrystusa w życiu dziecka). Ksiądz podczas Mszy pyta rodziców chrzestnych czy są gotowi na to, aby pomagać biologicznym rodzicom dziecka w pełnieniu ich rodzicielskich obowiązków. Odpowiedź TAK jest równoważna z wzięciem na siebie odpowiedzialności powierzonej przez Kościół oraz przez rodziców malca. Chrzestni w jego imieniu wygłaszają więc wyznanie wiary.

W życiu dziecka

Zastępowanie rodziców naturalnych w czasie, kiedy ci nie mogą sprawować swojej funkcji wydaje się być podstawowym zadaniem chrzestnych w życiu dziecka. Tymczasem ich rola nie polega jedynie na doraźnym wyręczaniu rodziców – ma także swoje własne zadanie i cel. Chrzestni powinni nieustannie wspierać rodziców i sami chętnie oferować swoją pomoc. Powinni utrzymywać bliską więź z dzieckiem, interesować się jego życiem, problemami, ale i sukcesami, jakie odnosi. To oczywiste, że powinni świętować wraz z dzieckiem ważne dla niego uroczystości, takie jak urodziny, Komunia, Bierzmowanie czy ślub, jednak ich rola nie może się ograniczać wyłącznie do obecności na owych ceremoniach i obdarowywaniu prezentami.

Jak wybrać?

Wybierając rodziców chrzestnych dla swojego dziecka postarajcie się przewidzieć, czy w przyszłości Wasza pociecha będzie mogła liczyć na wsparcie ze strony swoich kościelnych opiekunów – nie tylko materialnie, ale także, a może przede wszystkim – duchowe. Czy będzie mogła zwrócić się do nich o pomoc, poradę, rozmowę w każdej sytuacji, i czy na pewno chcecie, aby właśnie u nich owej pomocy szukała? Czy chcecie, aby Wasze dziecko we własnym życiu naśladowało właśnie zachowanie swojego chrzestnego/chrzestnej?

Jeżeli macie co do tego jakiekolwiek wątpliwości, przemyślcie dokładniej swoją decyzję i poszukajcie także wśród innych bliskich. Wybór chrzestnego nie może być rewanżem (?bo ona mnie wybrała na chrzestną swojej córki?), ani wpisywaniem się w schemat (?chyba liczy na to, że ją poproszę?). To decyzja, której skutki (pozytywne!) ma w założeniu odczuć w przyszłości nasze dziecko.