Zgodnie z obowiązującymi przepisami kanonicznymi duszpasterze mają obowiązek przygotowania narzeczonych do zawarcia małżeństwa (KPK, kan. 1063.2).
W adhortacji „Familiaris Consortio” z 1981 r. papież Jan Paweł II dokonał rozróżnienia przygotowań do małżeństwa na dalsze, bliższe i bezpośrednie. Podział ten został powtórzony wielokrotnie w dokumentach kościelnych m.in. w „Dyrektorium Duszpasterstwa Rodzin”, które zostało przyjęte w 2003 r. przez Konferencję Episkopatu Polski. Poszczególnymi etapami przygotowania do małżeństwa są zatem:
Przygotowanie dalsze: rozpoczyna się w dzieciństwie i zakłada ukazania młodemu pokoleniu szacunku do instytucji małżeństwa oraz wartości i piękna życia rodzinnego. Zadanie to spoczywa na rodzicach, chrzestnych i katechetach.
Przygotowanie bliższe: obejmuje młodzież około 17 roku życia (po Bierzmowaniu, czas szkoły średniej, studiów) i polega na kształtowaniu chrześcijańskich poglądów na sprawy związane z małżeństwem i rodziną. Istotą katechezy jest nie tylko przekazywanie informacji, ale przede wszystkim formacja młodych ludzi i ukazanie im aktualnych zagrożeń dla trwałości małżeństwa i rodziny.
Prosimy nie odkładać katechez przedmałżeńskich na ostatnią chwilę przed ślubem. Katechezy mają pomóc we właściwym przeżywaniu narzeczeństwa i przygotowaniu się do założenia rodziny. Katechezy przedmałżeńskie, czyli tzw. „kurs przedmałżeński” obejmuje minimum 10 spotkań. W Sanktuarium św. Józefa w Rzeszowie są organizowane katechezy każdego roku w kwietniu, rozpoczynają się w pierwszy wtorek kwietnia o godz. 17:00. Kończą się wydaniem stosownego zaświadczenia.
Przygotowanie bezpośrednie: odbywa się bezpośrednio przed ślubem i dotyczy narzeczonych, którzy planują ze sobą przystąpić do sakramentu małżeńskiego w najbliższym czasie.
Przy Sanktuarium św. Józefa katechezy przedślubne wraz z poradnią rodzinną odbywają się w każdy trzeci czwartek miesiąca o godz. 17:00. Kolejne spotkania są uzgodnione z prowadzącymi.
Przynajmniej trzy miesiące przed terminem zawarcia związku małżeńskiego narzeczeni powinni zgłosić się do kancelarii parafialnej w celu ustalenia wszelkich formalności. Można wcześniej przyjść, by zarezerwować datę i godzinę oraz omówić wiele szczegółów związanych z zawarciem sakramentu małżeństwa.
Niezbędne dokumenty do spisania protokołu
- dowody osobiste
- świadectwa chrztu świętego (nie starsze niż 6 miesięcy przed datą ślubu)
- świadectwa bierzmowania
- świadectwa katechez ze szkoły podstawowej, gimnazjum, szkoły średniej (z ostatniej klasy etapu edukacyjnego), otrzymany indeks w 6 klasie i prowadzony na bieżąco jest właściwym i wystarczającym dokumentem lub w innej formie potwierdzony udział w katechezie wydany przez katechetę, np. świadectwo z religii (świadectwa szkolne nie potwierdzają udziału w religii katolickiej)
- zaświadczenie o ukończeniu katechez przedmałżeńskich, tzw. kurs przedmałżeński
- zaświadczenie o ukończeniu katechez przedślubnych wraz z Poradnią Rodzinną
- dokumenty z USC jeśli będzie zawierane małżeństwo konkordatowe
Po spisaniu protokołu:
- jeśli narzeczony/narzeczona mieszka na terenie innej parafii otrzymuje prośbę o wygłoszenie zapowiedzi, po wygłoszeniu zapowiedzi jeszcze przed ślubem należy dostarczyć niezwłocznie dokument do parafii w której był spisywany protokół
- narzeczeni otrzymują kartki do odbycia dwóch spowiedzi św. (pierwsza spowiedź (generalna) po spisaniu protokołu a druga tuż przed ślubem)
- zamówić p. organistę i omówić szczegóły związane ze śpiewem, ewentualny udział solisty lub zespołu, by pieśni były zgodne z kanonem śpiewu liturgicznego,
- przy zamówieniu p. kościelnego podać szczegóły, co do klęczników, podać liczbę krzeseł; kto przygotuje dekorację jeśli takie plany mają narzeczeni, by otworzyć firmie kościół w odpowiednim czasie, zgłosić potrzebę stolika obok ołtarza przy ślubie konkordatowym,
- spotkać się z siostrą zakonną, jeśli ma przygotować kompozycje kwiatowe do wystroju ołtarzy oraz inne dekoracje.
W dniu ślubu
- punktualnie przybyć do kościoła na umówioną godzinę
- na dziesięć minut przed ślubem świadkowie przychodzą do zakrystii w celu podpisanie odpowiednich dokumentów. Mają ze sobą swoje dowody osobiste, karteczki narzeczonych od spowiedzi i przekazują obrączki ślubne
- również przed ceremonią zgłasza się do zakrystii fotograf i kamerzysta w celu omówienia szczegółów ich zaangażowania (powinni mieć zaświadczenie ukończenia kursu liturgicznego dla fotografów i kamerzystów)